Czym jest i jak wygląda łyszczynka dwupunktowa?

Łyszczynka dwupunktowa (Nitidula bipunctata) to owad z rodziny łyszczynkowatych.

Łyszczynkowate (Nitidulidae)

Łyszczynkowate liczą sobie 4500 gatunków spośród których 124 żyją w Polsce. Łyszczynkowate są niewielkimi chrząszczami o zaokrąglonych, często intensywnie błyszczących ciałach. Większość łyszczynkowatych związanych jest z grzybami, fermentującym sokiem i owocami oraz z rozkładającą się roślinnością. Wiele gatunków łyszczynkowatych to szkodniki. Na przykład słodyszek rzepakowiec uszkadza pąki rzepaku.

Co je łyszczynka dwupunktowa?

W warunkach naturalnych łyszczynka dwupunktowa żeruje na resztkach zwierzęcych. W diecie larw znajdują się za równo produkty pochodzenia zwierzęcego takie jak mięso, kości i martwe zwierzęta jak i produkty pochodzenia roślinnego takie jak mąka i pieczywo.

Występowanie łyszczynki dwupunktowej

Łyszczynka dwupunktowa występuje na terenie Ameryki Północnej, Europy i Azji. W Polsce łyszczynka dwupunktowa występuje za równo w środowisku naturalnym jak i na terenie magazynów i piekarni.

Jak wygląda łyszczynka dwupunktowa?

Łyszczynka dwupunktowa ma od 3 do 5 milimetrów długości. Jej ciało jest owalne, wypukłe i pokryte krótkimi włoskami. Jedenastoczłonowe czułki łyszczynki dwupunktowej zakończone są wyraźną buławką. Szerokość przedplecza łyszczynki dwupunktowej jest dużo większa od jego długości. Jego brzegi są łukowato zgięte. Długość pokryw łyszczynki dwupunktowej jest dwukrotnie większa od przedplecza łyszczynki dwupunktowej. Pokrywy te nie pokrywają całkowicie odwłoka łyszczynki dwupunktowej. Na każdej z pokryw łyszczynki dwupunktowej znajduje się okrągła czerwona plama. Powierzchnia pokryw i przedplecza łyszczynki dwupunktowej pokryta jest niewielkimi wzgórkami. Odnóża łyszczynki dwupunktowej są czerwonobrązowe. Na goleniach drugiej lub trzeciej pary nóg łyszczynki dwupunktowej znajdują się zewnętrzne listwy.

Samce i samice łyszczynki dwupunktowej są do siebie dość podobne. Przedplecze samców łyszczynki dwupunktowej jest słabiej sklepione od przedplecza samic łyszczynki dwupunktowej.

Rozmnażanie się i rozwój łyszczynki dwupunktowej

Jaja łyszczynki dwupunktowej mają wymiary wynoszące 0,32 na 1,12 milimetra. Są białe i połyskujące. Znajdują się na nich liczne wzgórki.

Po wyjściu z jaja larwy łyszczynki dwupunktowej są zółtawe z brązowymi plamkami znajdującymi się na górnych powierzchniach segmentów. Ostatnie stadium larwy łyszczynki dwupunktowej jest żółte. Jedynie koniec odwłoka, oraz głowa łyszczynki dwupunktowej są jasnobrązowe. Dojrzałe larwy łyszczynki dwupunktowej mają od 7 do 8 milimetrów długości.

Poczwarki łyszczynki dwupunktowej są łukowato zgięte. Segmenty tułowiowe skrócone. Na tułowiu oraz odwłoku poczwarki łyszczynki dwupunktowej znajdują się charakterystyczne kolce.

W temperaturze pokojowej osobniki dorosłe łyszczynki dwupunktowej żyją od 13 do 15 miesięcy. Optymalna do składania jaj przez samice łyszczynki dwupunktowej temperatura wynosi od 20 do 28°Celsjusza. Samice łyszczynki dwupunktowej składają jaja przez połowę swojego życia. W tym czasie składają one ich około 200. Umieszczane są one przez nie w zagłębieniach pokarmu. Jaja łyszczynki dwupunktowej rozwijają się w temperaturze wynoszącej od 12 do 32°Celsjusza. W temperaturze 12°Celsjusza rozwój ten trwa 25 dni, w temperaturze 20°Celsjusz 5,4 dnia, a przy temperaturze wynoszącej 28°Celsjusza 3 dni. Rozwój larw łyszczynki dwupunktowej następuje w tych samych temperaturach co rozwój jaj. Całkowity rozwój łyszczynki dwupunktowej możliwy jest przy wilgotności wynoszącej co najmniej 50%.

Optymalna wilgotność dla rozwoju łyszczynki dwupunktowej to 80%. W takiej wilgotności przy temperaturze wynoszącej 20°Celsjusza rozwój łyszczynki dwupunktowej na kościach trwa od 30 do 35 dni. Przy tej samej wilgotności, ale w temperaturze wynoszącej 28°Celsjusza rozwój ten trwa 19 dni. Przepoczwarzenie łyszczynki dwupunktowej odbywa się poza pokarmem w którym żerowały larwy łyszczynki dwupunktowej. Tak samo jak jest to w przypadku larw łyszczynki dwupunktowej stadium poczwarki łyszczynki dwupunktowej trwa tym krócej im niższe panują temperatury. Przy temperaturze wynoszącej 20°Celsjusza stadium poczwarki łyszczynki dwupunktowej trwa 14,5 dni. Przy temperaturze wynoszącej 32°Celsjusza skraca się ono do zaledwie 7 dni. W sprzyjających warunkach rozwój pokolenia łyszczynki dwupunktowej trwa zaledwie 27 dni.

Mącznik młynarek

Mącznik młynarek  (Tenebrio molitor) to chrząszcz z rodziny czarnuchowatych

Gdzie występuje mącznik młynarek

Mącznik młynarek występuje w różnego rodzaju produktach pochodzenia roślinnego. W Polsce jest pospolitym szkodnikiem żerującym w magazynach, młynach, piekarniach, mieszkaniach, pod korą drzew i w gniazdach ptaków. W magazynach larwy czasami drążą korytarze w belkach.

Morfologia szkodnika, czyli jak wygląda mącznik młynarek

Mącznik młynarek ma ciało ciemnobrunatne do czarnego z tłustym połyskiem. Posiada dobrze rozwinięte skrzydła, z których chętnie korzysta nocą. Charakteryzuje go ukryty tryb życia.

Rozwój i rozmnażanie mącznika młynarka

Samice kopulują w maju i w czerwcu. Po kilku dniach zaczynają składać jaja. Dziennie mogą złożyć do 40 jaj. Łącznie w ciągu życia składają około 200 jaj, ale ich liczba może sięgać do nawet kilkuset. Okres składania jaj może trwać do 1,5 miesiąca. Rozwój larwy jest wyjątkowo powolny. Trwa on od jednego do półtora roku. W tym czasie larwy przechodzą od 9 do 14 wylinek. Dojrzała larwa osiąga długość 28 mm.

Kolor w zależności od wieku zmienia od białego do żółto-brązowego. Larwy są bardzo odporne na głód. Mogą przeżyć bez pokarmu nawet 9 miesięcy. Mącznik młynarek jest odporny na działanie niskich temperatur. W temperaturze – 150 stopni Celsjusza larwy mogą przeżyć do 3 tygodni. Dobrze znoszą też niską wilgotność powietrza (nawet 60%).

Karaczan amerykański – czym jest i skąd pochodzi

Czym jest i skąd pochodzi Karaczan amerykański

Karaczan amerykański (Periplaneta americana) znany również jako przybyszka amerykańska lub kakerlak amerykański jest największym spośród występujących na terenie Polski karaczanów. Dwie najczęściej stosowane z tych nazw, a mianowicie przybyszka amerykańska i karaczan amerykański będziemy używać w naszym artykule zamiennie.Przybyszka amerykańska jest szybka, zwrotna i skoczna. Ten duży owad potrafi poruszać się po wszystkich powierzchniach w tym również po szkle. Ten duży robak potrafi również latać na odległość do kilkudziesięciu metrów, choć robi to niechętnie.

Morfologia szkodnika, czyli jak wygląda Karaczan amerykański

Przybyszka amerykańska ma od 28 do 38 milimetrów długości. Samce przybyszki amerykańskiej są większe od samic przybyszki amerykańskiej. Ciało karaczana amerykańskiego jest czerwonobrązowe. Jedynie tarcza tułowiowa przybyszki amerykańskiej jest rdzawa i ma żółty brzeg. Obie pary skrzydeł przybyszki amerykańskiej są dobrze rozwinięte. Pierwsza para skrzydeł przybyszki amerykańskiej wystaje poza odwłok. Czułki przybyszki amerykańskiej są dłuższe od ciała przybyszki amerykańskiej.

Samce przybyszki amerykańskiej można rozpoznać po niewielkim, podzielonym segmencie znajdującym się na końcu odwłoka tego dużego owada. U samicy przybyszki amerykańskiej odwłok zakończony jest jednym dużym segmentem. Wyrostki rylcowe znajdujące się na końcu odwłoka przybyszki amerykańskiej są u samców dłuższe niż jest to w przypadku samic przybyszki amerykanskiej.

Co je karaczan amerykański? – żerowanie robaka

Pożywieniem karaczana amerykańskiego są resztki produktów spożywczych będących pożywieniem człowieka. Przybyszka amerykańska jest wszystkożerna, ale w jej diecie dominuje pokarm roślinny.

Występowanie przybyszki amerykańskiej

Na terenie Polski przybyszka amerykańska jest dość rzadka. Ten duży brązowy owad pojawia się głównie w ciepłych pomieszczeniach takich jak piekarnie i szklarnie, a także na terenie zsypów śmieci. Często spotykany jest również na terenie portów do których trafia z towarem znajdującym się w kontenerach.

Rozmnażanie się i rozwój przybyszki amerykańskiej

Jaja składane są przez samicę przybyszki amerykańskiej do kokonu noszonego przez nią na ostatnim segmencie odwłoka. Kokon składany jest przez samice przybyszki amerykańskiej po upływie od 1 do 6 dni od jego uformowania. Następnie przykrywany jest on resztkami pokarmu i przyklejany całością do pokarmu. Kokon przybyszki amerykańskiej jest bardzo podobny do kokonu karaczana wschodniego. Jest on jednak jaśniejszy i mniejszy ma bowiem jedynie 9 milimetrów długości .W jednym kokonie przybyszki amerykańskiej może znajdować się od 14 do 26 jaj. Przeciętnie jest to 16 jaj. Ilość kokonów składanych przez samice jest dużo większa niż jest to w przypadku innych karaczanów. Może być ich nawet 50.

Składane są one przez te bardzo duże owady w kilkunastodniowych odstępach. Czas rozwoju embrionów uzależniony jest od temperatury. W temperaturze wynoszącej 30°Celsjusza trwa on 32 dni, przy temperaturze wynoszącej 25°Celsjusza trwa on 57 dni, a w temperaturze wynoszącej 21°Celsjusza trwa on 88 dni. Larwy karaczana amerykańskiego rozwijają się jedyne przy temperaturze przekraczającej 22°Celsjusza. Przy temperaturze wynoszącej 30°Celsjusza połączonej z wysoką dostępnością pokarmu rozwój ten trwa 194 dni. Jeśli temperatura jest o zaledwie 5°Celsjusza niższa rozwój ten wydłuża się do 519 dni. Osobniki dorosłe przybyszki amerykańskiej mogą żyć do 440 dni.

Zwalczanie-karaluchów

Hodowle przybyszki amerykańskiej

Duże rozmiary i egzotyczność sprawiają, że przybyszka amerykańska często bywa również zwierzęciem hodowlanym. Zazwyczaj przybyszki amerykańskie hodowane są na podłożu składającym się z torfu, wytłoczek jajek, włókna kokosowego i ziemi.

Przybyszki amerykańskie często hodowane są na karmę ponieważ mają one niewielkie wymagania co do karmy oraz warunków bytowania, są odporne na pleśń, niską i wysoką wilgotność oraz inne czynniki. Ten duży owad dobrze znosi też przegęszczenia.

Łatwość hodowli sprawia, że przybyszka amerykańska często używana jest też do badań laboratoryjnych. Te duże owady stosowane były między innymi podczas badań dotyczących wpływu pola elektromagnetycznego na układ nerwowy.

W naszym kraju ucieczki z hodowli są jednymi z ważniejszych dróg którymi przybyszki amerykańskiej pojawiają się w środowisku. Niestety ze względu na szybkość tych owadów ucieczki te zdarzają się dość często.

Karaczany – czym są, skąd się biorą, rodzaje karaczanów.

Czym są karaczany?

Karaczany znane również jako hełmce są rzędem prymitywnych owadów spokrewnionych z szarańczakami. Karaczany są dość duże jak na owady i silnie zbudowane. Ich długie biczykowate czułki cały czas są w ruchu. Przedplecze karaczanów jest silnie rozwinięte. Zazwyczaj mają one dwie pary skrzydeł spośród których pierwsza jest sztywna i nakrywa drugą, błoniastą parę skrzydeł. U niektórych spośród gatunków karaczanów skrzydła uległy redukcji. Karaczany żerują na terenie domów, mieszkań, magazynów, restauracji i innych zasiedlanych przez ludzi miejsc. Nieprzyjemny zapach wydzielany przez gruczoły skórne, duża ruchliwość i obrzydliwy wygląd sprawiają, że te robaki domowe budzą u ludzi obrzydzenie. Większość karaczanów to robaki domowe wywodzące się z rejonów tropikalnych. Karaczany prowadzą głównie nocny tryb życia w związku z czym widywane są rzadziej niż wynikało by to z ich liczebności.

Karaczanowate – karaczan wschodni, karaczan prusak, przybyszki

Większość karaczanów występujących w Polsce wywodzi się z rodziny karaczanowatych. Karaczanowate to robaki domowe o owalnym i spłaszczonym ciele. Ich czułki są długie i biczykowate. Oczy duże. Narządy gębowe typu gryzącego. Przedplecze karaczanowatych ma kształt trójkąta z zaokrąglonymi bokami. Odnóża bieżne karaczanowatych są dobrze rozwinięte. Większość karaczanowatych ma skrzydła, ale u niektórych spośród nich są one zredukowane. Karaczany nie latają nawet jeśli posiadają dobrze rozwinięte skrzydła. Skrzydeł robaki te używają jedynie jako spadochronu podczas spadania z większej wysokości. Na końcu odwłoka karaczanowatych obu płci znajdują się wyrostki nazywane cerciami. U samców ponadto pojawiają się nieczłonowane style. Jaja składane są przez karaczanowate w specjalnych kokonach, które zbudowane są z wydzielanej przez samice substancji. Kokony te rozrywane są przez larwy po ich wylęgnięciu się z jaj. Po wyjściu z jaj larwy karaczanowatych są białe i bezskrzydłe. Chityna pokrywająca ich ciała ciemnieje po kilku godzinach. Po kilku linieniach wyrastają im skrzydła i przysadki odwłokowe. Larwy karaczanowatych mogą regenerować utracone człony swoich czułków.

Karaczanowate przenoszą zarazki i pasożyty wywołujące liczne choroby w tym między innymi dur brzuszny, glistnicę, gruźlicę i owsicę. Karaczanowate to robaki które najczęściej rozprzestrzeniają się na większe odległości razem z produktami na których żerują, a na mniejsze najczęściej wędrując w tym między innymi przez kanalizację i przewody centralnego ogrzewania.

Karaczan wschodni

Karaczan wschodni (Blatta orientalis) znany jest również jako karaczan pospolity lub karaluch.

Wygląda karaczana wschodniego

Ciała karaczana wschodniego jest płaskie i masywnie zbudowane. Samice są niemal czarne. Mają one 28 milimetrów długości. U samców odwłok w 2/3 zakryty jest skórzastymi okrywami. U samic okrywy te mają formę niewielkich wyrostków. Czułki samic karaluchów są nieco krótsze od ich ciał, a czułki samców karaluchów nieco dłuższe od ich ciał. W populacjach karaczanów wschodnich dominują samice. Sporadycznie karaczany wschodnie rozwijają się przez partenogenezę. Kokon w którym ułożone są jaja karaluchów jest większy od kokonu karaczanów prusaków. Ma on 6 milimetrów szerokości i 10,5 milimetrów długości. Ma on brązową barwę i lekko wygięty kształt.

Zwalczanie-karaluchów

Rozówj karacznaów wschodnich

Po opuszczeniu jaj larwy karaluchów są białe i mają 6 milimetrów długości. Już po kilku godzinach zmieniają jednak barwę na żółtą. Z każdym kolejnym linieniem stają się one coraz ciemniejsze. Podczas swojego rozwoju larwa karaczana prusaka linieje od 6 do 10 razy. Długość życia osobników dorosłych karaczana wschodniego uzależniona jest od temperatury otoczenia. Przy temperaturze wynoszącej 25°Celsjusza jest to 140 dni. Kokon formowany jest przez samice karaczana wschodniego po upływie od kilku do kilkunastu dni od odbycia przez nią kopulacji. Liczba jaj wewnątrz kokonu jest zmienna. Przeciętnie jest ich 16. Podczas swojego życia samica karaczana wschodniego tworzy od 8 do 10 kokonów. Po uformowaniu kokon składany jest przez samice na pokarmie lub w niewielkiej odległości od niego. Czas od złożenia jaj do wylęgu larw uzależniony jest od temperatury otoczenia niemniej bez względu na temperaturę jest on znacząco dłuższy niż w przypadku większości owadów w tym zwłaszcza owadów magazynowych do których karaczan wschodni jest zaliczany. Przy temperaturze wynoszącej 30°Celsjusza rozwój zarodka trwa 42 dni. Przy temperaturze wynoszącej 25°Celsjusza wydłuża się on do 57 dni, a przy temperaturze wynoszącej 21°Celsjusza wydłuża się on do aż 81 dni. Larwy karaczana prusaka rozwijają się w temperaturze przekraczającej 22°Celsjusza. Rozwój larw jest dość długi. W optymalnych warunkach na które składają się dostępność odpowiedniego pokarmu i temperatura wynosząca około 30°Celsjusza rozwój larw trwa 300 dni. Przy temperaturze wynoszącej 25°Celsjusza rozwój ten wydłuża się do 530 dni. Jeśli larwom brakuje odpowiedniego pokarmu to ich rozwój może trwać od 3 do 4 lat. Za równo w niskich jak i w wysokich temperaturach karaczany wschodnie szybko giną. W temperaturze wynoszącej od 42 do 43°Celsjusza połączonej z wysoką wilgotnością giną one już po upływie jednej godziny.

W przeciwieństwie do karaczana prusaka karaczan wschodni rozmnaża się i żeruje w podłogowych częściach pomieszczeń. Najczęściej karaczany wschodnie pojawiają się w miejscach w których jest ciepło takich jak okolice rur z ciepłą wodą i pieców oraz za kaloryferami. Karaczan wschodni spotykany jest na terenie piekarni, zakładów gastronomicznych, mieszkań i statków. O ich pojawieniu się świadczą przede wszystkim nieprzyjemny zapach pochodzący z wydzieliny gruczołów skórnych karaluchów oraz kał przypominający odchody myszy którymi karaczany wschodnie zanieczyszczają produkty.

Karaczan wschodni rozwija się na bardzo podobnych produktach co blisko z nim spokrewniony karaczan prusak . jest on jednak dużo bardziej od karaczana prusaka wrażliwy na brak wody w powietrzu i w pokarmach.

W Polsce karaczan wschodni jest pospolity, ale rzadszy od karaczana prusaka.

Karaczan prusak (Blatella germanica)

Karaczan prusak jako jedyny przedstawiciel karaczanów występujący w Polsce zaliczany jest do rodziny prusakowatych.

Wygląd karaczana prusaka

Karaczan prusak znany jest również jako francuz, karaczan persak lub karaczan prusak jest brudnożółty. Jedynie jego odnóża i czułki są minimalnie jaśniejsze od reszty ciała. Samice karaczana prusaka mają od 12 do 16 milimetrów długości. Samce karaczana prusaka mają od 10 do 12 milimetrów długości. Na tarczce tułowiowej karaczana prusaka znajdują się dwie czarne, podłużne kreski. Odnóża karaczana prusaka są długie. Na goleniach karaczana prusaka znajdują się charakterystyczne kolce.

W skład stopy karaczana prusaka wchodzą dwa pazurki i poduszka znana również jako aridum. Na czterech członach stopy karaczana prusaka znajdują się przylgi wewnętrzne. Wieloczłonowe czułki są równie długie co ciało karaczana prusaka. Karaczany prusaki bardzo dbają o ich higienę. Regularnie czyszczą je przesuwając przez aparat gębowy. Odwłok karaczana prusaka jest wyraźnie segmentowany. Na jego końcu znajdują się pierwotne wyrostki nazywane cerciami.

Rozwój prusaków

Jaja karaczana prusaka są długie. W kokonie układane są one w dwóch szeregach. Kokon karaczana prusaka ma 2,5 milimetra szerokości i 5,5 milimetra długości. Ma on lekko zakrzywiony kształt. Tuż przed wyjściem larw ma on brązową barwę. Larwy karaczana prusaka, które niedawno wyszły z jaja są białe niemniej kształtem ciała przypominają one osobniki dorosłe karaczana prusaka. Podczas rozwoju ciemnieją one, wyrastają im skrzydła oraz cerci, a także zwiększa się liczba członów w ich czułkach z 26 po wylęgu do 87 po osiągnięciu stadium dorosłego.

Kokon formowany jest przez samice karaczana prusaka po upływie 7 dni od jej zapłodnienia. Kokon posiada poprzeczne bruzdy, które odpowiadają położeniu komór jajowych. W kokonie może się znajdować od 16 do 56 jaj. Przeciętnie jest to 30 jaj. Kokon przytwierdzony jest do końca odwłoka samicy. Samica nosi go tam aż do wylęgu larw. Czas po którym następuje wylęg larw uzależniony jest od temperatury. W temperaturze pokojowej są to 24 dni. Przy temperaturze wynoszącej  30°Celsjusza jest to 15 dni. Samica przestaje interesować się kokonem po wylegnięciu się z niego jaj. W temperaturze wynoszącej  25°Celsjusza osobniki dorosłe karaczanów prusaków żyją 260 dni. Podczas swoje życia samice karaczanów prusaków czterokrotnie składają kokony. Przed złożeniem każdego z kokonów konieczne jest przeprowadzenie nowego zapłodnienia.

Podczas swojego rozwoju larwy karaczana prusaka linieją od 6 do 7 razy. Po zrzuceniu oskórek zjadany jest przez larwy. Długość rozwoju larw uzależniona jest od temperatury w której rozwój ten następuje. Przy temperaturze wynoszącej 21°Celsjusza rozwój ten trwa 174 dni. Przy temperaturze wynoszącej 30°Celsjusza długość tego rozwoju skraca się do 74 dni. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono, że czas rozwoju larw karaczana prusaka hodowanych pojedynczo jest dłuższy niż jest to w przypadku larw karaczanów prusaków hodowanych w grupach. Zarówno larwy jak i osobniki dorosłe karaczanów prusaków są dość odporne na brak pożywienia. Przy temperaturze wynoszącej 22°Celsjusza małe larwy karaczanów prusaków mogą przeżyć 10 dni bez pożywienia. Jeśli chodzi o czas, który mogą bez pożywienia przeżyć osobniki dorosłe karaczana prusaka to jest on silnie uzależniony od płci danego karaczana prusaka. W przypadku samców karaczana prusaka jest to 15 dni, a w przypadku samic karaczana prusaka 40 dni. Ciała larw karaczanów prusaków są silnie spłaszczone. Ułatwia to im przebywanie w niedostępnych miejscach takich jak listwy podłogowe, szpary i okolice rur kanalizacyjnych oraz przedostawanie się przez wąskie szczeliny. Za dnia karaczany prusaki  przebywają w ukryciu. Bardzo intensywne żerowanie karaczanów prusaków ma miejsce krótko po zapadnięciu zmroku oraz tuż przed świtem. Najdrobniejsze wstrząsy podłoża lub nawet gwałtowniejsze ruchy powietrza powodują ich szybką ucieczkę. Posiadane przez karaczany prusaki skrzydła używane są przez nie wyłącznie do lotu szybowcowego. Samce karaczanów prusaków mogą wykonywać niewielkie skoki.

Karaczan prusak szkodnikiem wszystkożernym

Karaczan prusak jest owadem bardzo pospolitym. Występuje on w magazynach, mieszkaniach, szpitalach, restauracjach  i innych miejscach. Pożywieniem karaczanów prusaków są  głównie resztki żywnościowe. Karaczany prusaki preferują produkty zawierające duże ilości wody takie jak na przykład marchew, owoce, ziemniaki niemniej żeruje on również w suchszych produktach takich jak pieczywo, cukier i mąka. Karaczany prusaki są wszystkożerne, ale nie mogą rozwijać się jeśli żywią się produktami zawierającymi niewielkie ilości białka. Sporadycznie zdarza się wśród karaczanów prusaków kanibalizm. Jego ofiarą padają osobniki okaleczone lub te, które nie zrzuciły jeszcze do końca oskórka larwalnego.

Szkody powodowane przez karaczana prusaka polegają na zanieczyszczaniu produktów wylinkami i odchodami, a także na przenoszeniu powodujących gnicie produktów grzybów i bakterii.

Karaczan prusak wywodzi się z Azji, ale obecnie występuje na całym świecie. Najczęściej pojawia się w lokalach posiadających centralne ogrzewanie. Występuje gromadnie.

Zwalczanie-karaluchów

Przybyszki

Na terenie Polski sporadycznie pojawiają się również karaczan australijski znany też jako przybyszka australijska i karaczan amerykański znany również jako przybyszka amerykańska. Gatunki te są jednak znacznie rzadsze od karaczana wschodniego i karaczana prusaka ponieważ mają wysokie wymagania dotyczące z temperatury.

Zadomkowate – karaczany żyjące poza budynkami

Karaczany żyją nie tylko wewnątrz budynków, ale również poza nimi. Wszystkie występujące w Polsce karaczany żyjące poza budynkami zaliczane są do rodziny zadomkowatych. Nie stanowią one zagrożenia dla działalności człowieka ponieważ nie mogą rozmnażać się wewnątrz budynków. Przedstawiciele zadomkowatych, którzy przypadkiem trafią do wnętrz budynków giną po upływie kilku dni. W związku z tym zazwyczaj nie ma konieczności zwalczania przedstawicieli tej rodziny. Wszystkie owady zaliczane do rodziny zadomkowatych są dość rzadkie w związku z czym dość rzadko są one również spotykane. Przedstawicielami zadomkowatych występującymi w Polsce są między innymi bezżyłka plamista, zadomka leśna i zadomka polna.

Bezżyłka plamista

Bezżyłka plamista (Phyllodromica maculata) jest brunatnoczarna i błyszcząca. Przedplecze bezżyłki plamistej jest czarne z wyjątkiem jasnego obrzeża. Pokrywy są żółtawe i pozbawione siatki żyłek oraz czarnych plamek.

Samice i samce bezżyłki plamistej różnią się między sobą przede wszystkim wielkością i kształtem pokryw. Pokrywy samic bezżyłki plamistej są zaokrąglone i ścięte. Osiągają one od 2,7 do 3,2 milimetrów długości. Pokrywy samców sięgają do końca ich odwłoka. Mają one od 5,5 do 6 milimetrów długości. Ponadto samice bezżyłki plamistej są minimalnie mniejsze od samców. Mają one od 6,5 do 7 milimetrów długości podczas gdy samce mają od 6,5 do 7,4 milimetra długości. Poza tym u samców nie występuje czarnobrunatna plama w dolnej części pokryw.

Bezżyłka plamista występuje na terenie centralnej Europy. Jej obszar występowania rozciąga się od Polski , Słowacji i Węgier przez Czechy i austriacki Tyrol aż do rzeki Ren w Niemczech. Możliwe, że występuje ona również na terenie Ukrainy, Rumunii i Szwajcarii.

W Polsce bezżyłka plamista występuje w całym kraju. Pojawia się od maja do sierpnia.

Zadomka leśna

Zadomka leśna ma od 9 do 11 milimetrów długości. Jej pokrywy są brunatnożółte i lancetowate. Przedplecze zadomki leśnej jest czarne z wyjątkiem mającego barwę kości słoniowej obramowania. Dołek gruczołowy okrągławy i duży. Zadomka leśna jest szeroko rozpowszechniona na terenie Europy. Jest pospolita w całej Polsce.

Zadomka polna

Zadomka polna jest pospolita w Europie i na terenie zachodniej Syberii. Ma ona od 7 do 13 milimetrów długości. Ubarwienie jej ciała jest zmienne. Skrzydła samca zadomki polnej są długie. Na jego przedpleczu znajduje się czarna plama o nieostrych krawędziach. Samice mają krótsze skrzydła, a ich przedplecze jest jasnobrązowe.

Zadomka polna występuje głównie na terenie lasów. Występuje również na terenie sadów, ogrodów i w zaroślach. Zadomka polna jest wszystkożerna.

Samce najczęściej widywane są na ziemi, a samice na niskich roślinach. Przedstawiciele tego gatunku widywani są od maja do września. Samice składają jaja do mających 3 milimetry długości kokonów.

Ziarnojad brazylijski (Spermophagus subfasciatus Boh.)

Ziarnojad brazylijski

(Spermophagus subfasciatus Boh.)

Czym jest ziarnojad brazylijski ?

Ziarnojad brazylijski to chrząszcz z rodziny strąkowcowatych.

Jak wygląda ziarnojad brazylijski – Charakterystyka szkodnika

Samice ziarnojada brazylijskiego są oliwkowo-brązowe, a samce jasnobrązowe. Samice ziarnojada brazylijskiego są większe od samców. Mają one od 2 do 2,2 milimetrów długości podczas gdy samce mają od 1,6 do 1, 8 milimetra długości.

Głowa ziarnojada brazylijskiego jest szeroka, niemal trójkątna. Nie posiada ona przewężenia znajdującego się za oczami, które można zaobserwować  u wielu innych gatunków strąkowców. Jest ona czarna z wyjątkiem białych kępek włosów. Czułki piłkowane. Przedplecze bardzo szerokie  w stosunku do swojej długości. Całe ciało ziarnojada brazylijskiego jest owalne i szerokie. Odnóża ziarnojada brazylijskiego są ciemnobrązowe z wyjątkiem jaśniejszych stóp. Na wierzchołkach goleni ziarnojada brazylijskiego znajdują się żółtoczerwone kolce.

Co je ziarnojad brazylijski – żerowanie owada

Ziarnojad brazylijski żeruje głównie na fasoli. Obok fasoli żeruje również na soi, grochu oraz na nasionach roślin motylkowatych.

Rozwój ziarnojada brazylijskiego

Jaja przyklejane są przez samice ziarnojada brazylijskiego do fasoli lub innych ziaren na których będzie odbywało się żerowanie larw wkrótce po zakończeniu przez samice stadia poczwarki. Pojedyncza samica składa przeciętnie od 20 do 30 jaj. Jaja ziarnojada brazylijskiego są białe, okrągłe i płaskie. Mają one 0,4 milimetra szerokości i 0,6 milimetra długości.

Żerowanie larw ziarnojada brazylijskiego odbywa się wewnątrz nasion. Wszystkie stadia larwalne ziarnojada brazylijskiego pozbawione są odnóży. Jest to ewenementem wśród strąkowców ponieważ w przypadku większości przedstawicieli tej grupy pierwsze stadium larwalne posiada odnóża.

Przepoczwarzenie larw ziarnojada brazylijskiego ma miejsce w kokonie, który budowany jest przez nie z resztek kału i pokarmu.

Optymalna dla rozwoju ziarnojada brazylijskiego temperatura wynosi 31,5 stopni Celsjusza. W temperaturze tej cykl rozwojowy ziarnojada brazylijskiego trwa od 23 do 31 dni. W niższych temperaturach czas rozwoju ziarnojadów brazylijskich wydłuża się do nawet 3-4 miesięcy w przypadku najniższych temperatur w których może następować rozwój tego owada.

Występowanie ziarnojada brazylijskiego

Początkowo ziarnojad brazylijski występował wyłącznie na terenie Ameryki Łacińskiej. Z towarami w których żeruje rozprzestrzeniał się na kolejne rejony świata w których panują wysokie temperatury. Na terenie Europy ziarnojad brazylijski występuje w ogrzewanych pomieszczeniach.

 

Dezynfekcja kurnika metodą ozonowania

W hodowli kur bardzo ważne jest utrzymywanie kurników we właściwym stanie higienicznym. W tym celu konieczne jest regularne przeprowadzanie ich czyszczenia, dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji. Dezynsekcją nazywamy działania mające na celu zwalczanie owadów, a deratyzacją działania mające na celu zwalczanie gryzoni. Dezynfekcja to zwalczanie mikroorganizmów w tym między innymi wirusów i bakterii.

Dezynfekcja kurnika

Dezynfekcja kurników jest niezbędnym elementem działań przeprowadzanych w celu zapobiegania wystąpieniu chorób wśród hodowanego w nich drobiu. Dezynfekcja kurnika nie likwiduje całkowicie znajdujących się na jego terenie drobnoustrojów, lecz prowadzi do znacznego zmniejszenia ich liczebności aż do poziomu przy którym nie stanowią one zagrożenia sanitarnego. Jednym z nieodzownych elementów dezynfekcji kurnika jest ozonowanie kurnika. Ozonowanie kurnika jest jednym z szeregu działań podejmowanych pomiędzy odtransportowaniem ptaków z kurnika, a wstawieniem nowych w celu przygotowania kurnika do odchowu kolejnej partii drobiu.

Konieczność przeprowadzenia działań takich jak czyszczenie kurnika, dezynsekcja kurnika i dezynfekcja kurnika pojawia się po każdym cyklu produkcyjnym w hodowli drobiu.

Przed przeprowadzeniem dezynfekcji kurnika zazwyczaj przeprowadzana jest dezynsekcja kurnika czyli zwalczanie owadów znajdujących się na terenie kurnika. Przed dezynfekcją kurnika obiekt jest też gruntownie sprzątany. Sprzątanie to polega przede wszystkim na usuwaniu z obiektu resztek paszy, ściółki, kurzu, pajęczyn oraz innych znajdujących się na terenie kurnika zanieczyszczeń. Oczyszczana jest też sieć, która dostarcza wodę pitną dla drobiu. Następnie następuje mycie kurnika oraz dezynfekcja kurnika na mokro obejmująca znajdujące się w danym kurniku urządzenia oraz wszystkie powierzchnie pomieszczeń czyli sufity, ściany i podłogi. Ruchome części urządzeń takie jak na przykład linie i automaty paszowe należy zdemontować i czyścić oddzielnie. Dla efektywności mycia kurnika duże znaczenie ma zastosowanie odpowiednich preparatów odtłuszczających i zmniejszających napięcie powierzchniowe.

Już podczas wymienionych działań usuwanych jest około 4/5 znajdujących się na terenie kurnika patogenów. Po wyschnięciu mytego obiektu przeprowadzana jest jego dezynfekcja kurnika za pomocą środków chemicznych podczas której liczebność mikroorganizmów na terenie kurnika ulega dalszej redukcji.

Ozonowanie kurnika

Kolejnym etapem jest ozonowanie kurnika podczas którego następuje dalsza redukcja liczebności drobnoustrojów. Przed ozonowaniem kurniki są przewietrzane, a następnie uszczelniane, co utrudnia ozonowi powstającemu podczas ozonowania wydostawanie się na zewnątrz kurnika.

Niszczenie patogenów podczas ozonowania kurnika następuje na skutek utleniania ich ścian komórkowych przez ozon. Podczas tego procesu ozon rozpada się tworząc zwykły tlen.

Ozon stosowany podczas ozonowania kurnika produkowany jest za pomocą generatorów ozonu. Wytwarzają go one z tlenu znajdującego się w powietrzu.

Jeśli stężenie ozonu podczas zabiegu ozonowania kurnika będzie szczególnie duże może on również eliminować żyjące w kurnikach organizmy wielokomórkowe takie jak na przykład ptaszyniec kurzy, roztocza, pleśniakowiec lśniący i karaczany.

Czas ozonowania kurnika uzależniony jest od wielkości ozonowanego kurnika, wydajności generatorów ozonu używanych podczas ozonowania kurnika i ich ilości. Zazwyczaj ozonowanie kurnika trwa kilka godzin.

Po przeprowadzeniu zabiegu jakim jest ozonowanie kurnika należy przewietrzyć kurnik w którym odbywało się ozonowanie kurnika. Jeśli kurnik w którym przeprowadzono ozonowanie kurnika nie będzie wykorzystywany natychmiast po przeprowadzeniu tego zabiegu wietrzenie kurnika w którym przeprowadzono ozonowanie kurnika nie jest konieczne.

Obok dezynfekcji kurnika ozonowanie kurnika usuwa również pozostałości chemiczne innych, wcześniej przeprowadzonych zabiegów.

Czym jest ozon ?

Ozonowanie kurnika przeprowadzane jest za pomocą ozonu. Przyjrzyjmy się bliżej temu, czym jest ozon. Ozon znany również jako tritlen to niebieski gaz będący jedną z form tlenu. Ma on specyficzną, ostrą woń. W warunkach naturalnych ozon powstaje podczas burzy oraz na skutek oddziaływania promieniowania ultrafioletowego. Po burzy często czujemy świeży, wiosenny zapach, za który odpowiada właśnie ozon. Podczas ozonowania kurnika nie należy zapominać jednak o tym, że utrzymujący się po zabiegach ozonowania zapach nie świadczy o tym, że gaz ten nadal obecny jest w miejscu w którym odbywało  się ozonowanie.

Stosowanie ozonu jako środka dezynfekcyjnego znacząco ułatwia fakt, że gęstość  tego gazu jest dwukrotnie wyższa od gęstości powietrza w związku z czym nie ucieka on w górę podczas zabiegu. Bardzo dobrze bo blisko dziesięciokrotnie lepiej niż jest to w przypadku standardowych odmian tlenu rozpuszcza się on w wodzie. Ozon jest bardzo nietrwały. Jego okres połowicznego rozpadu czyli czas po którym rozpada się połowa cząsteczek ozonu wynosi od 20 do 30 minut w powietrzu i od 1 do 10 minut w wodzie.

Ozon to najsilniejszy spośród utleniaczy. Zwalcza on wszelkiego rodzaju mikroorganizmy w tym bakterie i ich zarodniki przetrwalnikowe, grzyby i ich zarodniki, wirusy i pierwotniaki. W wyjątkowo dużych stężeniach może on być niebezpieczny również dla ludzi.

Spośród stosowanych środków dezynfekcyjnych ozon jest jednym z najbardziej skutecznych.

Podstawową obok wysokiej skuteczności zaletą ozonu jako czynnika dezynfekcyjnego jest jego nietrwałość. Ozon szybko rozpada się tworząc tlen. Oznacza to, że używając do dezynfekcji ozonu mamy pewność, że po zabiegu przeprowadzonym tą metodą nie pozostaną żadne szkodliwe substancje, które mogłyby zagrozić kurom które będą hodowane w kurniku w którym przeprowadzone zostało ozonowanie. Nietrwałość ozonu sprawia, że w przeciwieństwie do innych substancji jego użycie nie wiąże się z długotrwałym utrzymywaniem się zapachu substancji używanej do dezynfekcji.

Wbrew pozorom użycie ozonu do dezynfekcji nie jest praktyką nową. Po raz pierwszy użyty został on w tym celu, a konkretnie do dezynfekcji wody już niedługo po jego odkryciu pod koniec XIX wieku.

Inne miejsca w których przeprowadzane jest ozonowanie

Kurniki nie są jedynymi miejscami w których stosowane jest ozonowanie.

Ozon jest szeroko stosowany w celu usuwania nieprzyjemnych zapachów, alergenów i roztoczy. Zwalcza on miedzy innymi bakterie takie jak Salmonella, E. Coli, Cryptosporidium i Clostridium.

Ozonowanie przeprowadzane jest również w przetwórstwie mięsa, ryb, warzyw i owoców. Przeprowadzane są też zabiegi takie jak ozonowanie chlewni lub ozonowanie obór.

Ozonowanie często stosowane jest również w domach, mieszkaniach i samochodach w których służy ono do przede wszystkim do zwalczania nieprzyjemnych zapachów takich jak na przykład zapach papierosów, który wnika w meble i tkaniny znajdujące się w miejscach w których często są one palone, a także zapach spalenizny występujące w miejscach w których doszło do pożaru.

Ozonowanie stosowane jest również w celu dezynfekcji sal zabiegowych i operacyjnych znajdujących się w placówkach medycznych takich jak szpitale, poczekalnie i przychodnie.

 

 

 

Czym są i jakie zagrożenie stanowią szerszenie

Czym są szerszenie

Szerszeń Europejski znany również jako szerszeń groźny, a najczęściej określany jako po prostu szerszeń jest owadem z rodziny osowatych. Szerszeń jest jedynym przedstawicielem rodzaju Vespa występującym w Polsce. Pokrewne mu gatunki azjatyckie nie występują na terenie Europy Środkowej. W naszym artykule napiszemy jak wyglądają szerszenie, gdzie żyją szerszenie, co jedzą szerszenie, jak zwalczyć szerszenie, jak wytępić szerszenie, jak się pozbyć szerszeni i jak wyeliminować szerszenie. Napiszemy również o zwalczaniu blisko spokrewnionych z szerszeniami i zwalczanych podobnymi metodami co szerszenie os. Napiszemy jak zwalczać osy, jak wytępić osy, jak się pozbyć os, jak zwalczyć osy, jak wyeliminować osy, jak usunąć gniazdo os i jak wygląda usuwanie gniazda os.

 


Masz problem z szerszeniami lub osami?

Skontaktuj się z nami! tel. +48 505 177 654, email: biuro@insektpol.pl


Jak wyglądają szerszenie

Szerszeń jest największym gatunkiem osowatych występującym w Polsce. Wielkość szerszeni uzależniona jest od kasty do której należy dany osobnik szerszenia. Największe są królowe liczące sobie od 25 do 35 milimetrów długości. Samce szerszeni mają od 21 do 23 milimetrów, a robotnice liczą sobie od 17 do 24 milimetrów. Jest to dość sporo jak na owada, ale to i tak niewiele w porównaniu z szerszeniami występującymi w innych częściach świata. Na przykład występujący w Azji i Japonii bliski krewny szerszenia Europejskiego czyli mandarinia Vespa jest od niego niemalże dwukrotnie większy. Duże jak na owada rozmiary szerszeni wynikają głównie z tego, że polują na inne owady, a w świecie natury drapieżniki zazwyczaj są większe od swoich ofiar. Od tej reguły jest wiele wyjątków. Dotyczą one jednak głównie zwierząt w przypadku których kilka osobników wspólnie poluje na jedną ofiarę takich jak na przykład mrówki co nie ma miejsca w przypadku szerszeni mimo iż również są one owadami społecznymi.

Ubarwienie szerszeni cechuje się dużym stopniem zróżnicowania w zależności od miejsca występowania i płci danego szerszenia. Na pierwszym segmencie odwłoka, przedpleczu i głowie szerszeni znajdują się bordowe plamy.

Na głowie szerszeni umiejscowione są silne żuwaczki z wyraźnym, żółtym rysunkiem. Żuwaczki szerszeni są krótkie i nie krzyżują się. Wyraźne, złożone oczka szerszeni mają nerkowaty kształt. Czułki samic szerszeni są dwunastoczłonowe, a samców trzynastoczłonowe.

Szerszenie latają dzięki dwóm parom błoniastych skrzydeł, które spięte są ze sobą za pomocą rzędu haczyków dzięki czemu tworzą one jednolitą powierzchnię lotną. Podczas spoczynku skrzydła szerszeni układają się wzdłuż ciał tych owadów.

Zakończenie odwłoka różni się w zależności od płci danego szerszenia. U samic kończy się ono pokładełkiem podczas gdy u samców zakończone jest ono wyrostkami używanymi przez nie do przytrzymywania samic podczas kopulacji.

Gdzie występują szerszenie ?

Szerszenie są szeroko rozpowszechnione w wielu rejonach półkuli północnej. Występują w Ameryce Północnej, Europie i Azji. W Ameryce Północnej w której owady te zostały introdukowane z Europy szerszenie żyją we wschodniej części USA i w południowej części Kanady. Szerszenie występują na terenie całej Europy z wyjątkiem Islandii, Irlandii, Szkocji, północnej Skandynawii, południowych krańców Hiszpanii i Włoch oraz Grecji. W Azji szerszenie występują w północnej Turcji, na Kaukazie, w południowej Syberii, na Sachalinie, w Mongolii, we wschodnich i północnych Chinach, w Korei, Japonii i Tajwanie.

Najczęściej szerszenie pojawiają się na terenie lasów liściastych, gdzie zakładają gniazda w dziuplach drzew w tym zwłaszcza dębów. Naturalne siedliska szerszeni stale zmniejszają się w związku z czym owady te coraz częściej spotykane są w pobliżu ludzkich siedzib.

Obok dziupli gniazda budowane są przez szerszenie również w opuszczonych ulach, ziemnych norach i budkach lęgowych ptaków. Czasami zdarza się nawet, że gniazda szerszeni zakładane są w dziuplach, które cały czas zasiedlane są przez ptaki. Jeśli szerszenie decydują się na założenie gniazd w pobliżu ludzkich siedzib to preferują zwłaszcza tereny na których liczne są drzewa i krzewy na przykład lasy, parki i ogrody. Szerszenie preferują miejsca z dużą ilością roślin ponieważ przekłada się ona na wysoką dostępność owadów będących ich pożywieniem.

Rozwój gniazda szerszeni w ciągu roku

Szczegółowy przebieg wydarzeń w różnych koloniach szerszeni w ciągu roku może różnić pomiędzy sobą w zależności od kolonii, pogody oraz klimatu panującego w danym miejscu. Na podstawie obserwacji szerszeni utworzono jednak dość szczegółowy harmonogram działań podejmowanych przez szerszenie w ciągu roku.

Królowa szerszeni zazwyczaj opuszcza swoją kryjówkę w której przebywała zimą pod koniec kwietnia. W pierwszej połowie maja osiedla się, rozpoczyna budowę gniazda i zaczyna składać jaja.

Szerszenie zazwyczaj budują swoje gniazda bardzo wysoko, choć czasami zdarza się również, że budowane są one przez nie tuż nad ziemią. Gniazda szerszeni budowane są z papierowej masy uzyskiwanej przez szerszenie z drewna.

Pierwszym etapem budowy gniazda przez królową jest utworzenie przez nią niewielkiego plastra i przymocowanie go do odpowiedniej podpory. Podporą tą może być belka znajdująca się na poddaszu lub gałąź. Następnie plaster ten otaczany jest warstwami papieru oddzielanymi od siebie wypełnianymi powietrzem przestrzeniami. Początkowo gniazdo szerszeni jest niewielkie. Dopiero z czasem rozrasta się ono by docelowo osiągnąć kilkadziesiąt centymetrów, a nawet metr szerokości. Duże gniazda szerszeni zamieszkiwane są przez kilkaset, a nawet tysiąc robotnic.

usuwanie gniazd szerszeni

Gniazda budowane są przez szerszenie z drewna i śliny. Skąd szerszenie biorą drewno niezbędne do budowy gniazd? Zdobywają je zeskrobując fragmenty starego, zwietrzałego drewna. Następnie mieszane jest ono przez nie ze śliną i zamieniane w szybko twardniejącą papkę. Czasami zdarza się, że szerszenie używają do budowy drewna pochodzącego z pomalowanych belek. W takich sytuacjach gniazda szerszeni mogą być kolorowe, a nie tak, jak jest to zazwyczaj szare.

Gniazda szerszeni zazwyczaj są kuliste. Nie zawsze jednak przyjmują one właśnie taki kształt. Jak wspominaliśmy mogą one mieć nawet metr szerokości, a nierzadko zdarza się, że zakładane są w miejscach w których po prostu nie ma miejsc na kule tej wielkości. W takich sytuacjach gniazda szerszeni mogą przyjmować inny kształt niż kula. Na przykład szerszenie bardzo często zasiedlają dziuple w pniach mimo iż są one zdecydowanie zbyt małe by rozwinęła się w nich pełnowymiarowa kolonia.

W przypadku szczególnie dużych kolonii szerszeni może zdarzyć się, że część szerszeni odłączy się od kolonii i założy własne gniazdo.

Gniazdo szerszeni ma zawsze tylko jeden otwór znajdujący się w jego dolnej części. Ułatwia to utrzymanie stałej temperatury i wilgotności wewnątrz gniazda oraz jego obronę. Przez tą samą dziurę szerszenie wyrzucają odpadki z gniazda.

W gnieździe szerszeni znajdują się sześciokątne komórki w których samica składa jaja. Pierwsze jaja składa ona czterech dniach od rozpoczęcia budowy. Larwy szerszeni wylęgają się z jaj po upływie 10 dni od ich złożenia. Larwy szerszeni informują królową o tym, że są głodne drapiąc po ścianach komórek w których się znajdują. Podczas swojego rozwoju larwy szerszeni przechodzą przez pięć stadiów larwalnych. Rozwój larw szerszeni trwa trzy tygodnie. Po upływie tego czasu zamykają się one w komórkach i rozkładają osłonę z jedwabnego oprzędu. Metamorfoza larw szerszeni rozpoczyna się w pierwszej połowie czerwca.

Po trwającym kolejne trzy tygodnie stadium poczwarki w drugiej połowie czerwca z komórek wydostają się dorosłe osobniki szerszeni. W tym okresie larwy przekształcają się wyłącznie w robotnice. Życie robotnicy szerszeni  jest dość krótkie. Trwa ono od trzech do czterech tygodni. Podczas tego czasu robotnice szerszeni niestrudzenie pracują dla dobra kolonii. Pojawienie się w gnieździe pierwszych innych niż królowa osobników dorosłych to ważny moment w historii gniazda. Od tej chwili robotnice przejmują większość obowiązków królowej dzięki czemu może ona skupić się na składaniu jaj. Królowa składa więc ich coraz więcej. Potrzebnych jest zatem coraz więcej papieru do rozbudowy gniazda o kolejne komórki w których mogłyby rozwijać się larwy. Papier ten produkowany jest przez wylęgnięte wcześniej robotnice. Na skutek działań robotnic gniazda zwiększa swoją średnicę i powiększa się o kolejne plastry. Nierzadko ich ilość dochodzi do ośmiu, a nawet więcej. Kierunek włókien z których składa się gniado uzależniony jest od tego w której części gniazda dane włókna się znajdują. Włókna znajdujące się w ścianach gniazda nieregularnie krzyżują się ze sobą co przyczynia się do zwiększenia się ich wytrzymałości.

Szerszenie potrafią regulować temperaturę wewnątrz gniazd. Robotnice podwyższają ją poprzez energiczne poruszanie się wewnątrz gniazda. Jeśli temperatura jest zbyt wysoka obniżają ją dostarczając wodę do gniazda.

Sporadycznie dochodzi do przenoszenia gniazd. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, kiedy stare gniazdo zostało założone w miejscu zbyt małym na rozwinięcie się pełnego gniazda. Miejsce na nowe gniazdo wyszukiwane jest przez robotnice, które następnie lecą razem do niego z królową. Podczas budowy nowego gniazda dalej hodowane są młode larwy znajdujące się w starym gnieździe. Po przeobrażeniu się wszystkich larw znajdujących się w starym gnieździe przestaje ono być używane.

Na przełomie sierpnia i września królowa zaczyna składać jaja z których wylęgną się osobniki mogące się rozmnażać. Czas w którym w kolonii zaczynają być hodowane samce i królowe jest początkiem jej upadku. Robotnice zaczynają zaniedbywać larwy z których powstałyby przyszłe robotnice, a zamiast tego skupiają się na opiece nad przyszłymi królowymi i samcami.

Trutnie i przyszłe królowe szerszeni nie pracują, a jedynie leżą i jedzą. Loty godowe szerszeni trwają od połowy września aż do końca października. Wtedy też następuje zapłodnienie królowych szerszeni. Samce szerszeni giną wkrótce po rójce, a królowe rozpoczynają poszukiwania odpowiedniego miejsca do hibernacji. Nie wszystkie królowe szerszeni przetrwają do wiosny. Większość z nich zginie zabita przez grzyby lub drapieżniki.

Zimę samice szerszeni najczęściej spędzają w glebie. W przetrwaniu mrozów pomaga im wytwarzanie zapobiegającego zamarzaniu glicerolu. Po wyjściu z kryjówki rozpoczynają one poszukiwania pożywienia w postaci owadów i soku drzew oraz miejsca w którym będą mogły założyć gniazdo.

Kryształy znajdujące się w gniazdach szerszeni

W górnej części każdej z sześciokątnych komórek plastrów z których składają się gniazda szerszeni montowane są przez robotnice niewielkie kryształy posiadające magnetyczne właściwości. Kryształy te mają średnicę wynoszącą jedną dziesiątą milimetra. Składają się one z tlenu, żelaza i tytanu. Jakie korzyści dają szerszeniom te kryształy? Niestety nie wiadomo. Podejrzewa się jednak, że umożliwiają one szerszeniem orientacje w ciemności panującej wewnątrz gniazd oraz chronią gniazda przed przechyleniem podczas budowy. Nie wiadomo czy podobne kryształki znajdują się również w gniazdach os lub pszczół.


Masz problem z szerszeniami lub osami?

Skontaktuj się z nami! tel. +48 505 177 654, email: biuro@insektpol.pl


Co jedzą szerszenie ?

Dieta szerszeni uzależniona jest od kasty do której zaliczany jest dany szerszeń. Larwy i królowe szerszeni odżywiają się głównie pokarmem zwierzęcym w postaci owadów, które dostarczane są im przez robotnice. Białko zawarte w ciałach owadów umożliwiają królowym rozwinięcie jajników i produkcje jaj, a larwom wzrost masy ciała. Same robotnice również odżywiają się owadami jednak ich dieta składa się głównie z węglowodanów takich jak sok drzew i owoców takich jak gruszki, śliwki i jabłka oraz nektarem i spadzią. Szerszenie często uszkadzają gałązki drzew na przykład wierzb co pozwala im na uzyskanie dostępu do soków którymi się pożywiają.

Jak szerszenie polują na swoje ofiary? Zazwyczaj robotnice łapią je w locie, a następnie odcinają im głowę lub miażdżą ją. Następnie szerszeń ląduje z ofiarą na liściu lub gałązce. Na gałązce lub liściu szerszeń odcina ofierze odwłok, skrzydła, nogi i głowę jeśli nie odciął jej wcześniej. Jeśli upolowana została osa lub pszczoła odcinane jest również żądło. Do gniazda zanoszony jest jedynie najbardziej pożywny tułów.

Czasami zdarza się, że z powodu złej pogody robotnice nie mogą polować. Wtedy sytuacja się odwraca i to larwy zaczynają karmić robotnice słodkim roztworem. Pełnią zatem tą samą funkcję co miód u pszczół. Są żywą spiżarnią umożliwiającą kolonii przetrwanie ciężkich czasów.

Szerszenie znajdujące się w jednym gnieździe łapią kilka kilogramów innych owadów w ciągu sezonu. Jest to bardzo dużo biorąc pod uwagę jak niewielka jest waga szerszeni znajdujących się w pojedynczym gnieździe. Wiele z tych owadów łapanych jest w nocy. Jedynymi drapieżnikami łapiącymi nocą podobne co szerszenie ilości owadów są nietoperze. Szerszenie są najważniejszymi drapieżnikami w świecie owadów. Można wręcz powiedzieć, że są one odpowiednikiem orłów w świecie ptaków.

Wśród zjadanych przez szerszenie owadów dominują muchy stanowiące około 90 % ich ofiar. Często ofiarą szerszeni padają też pszczoły zdarza się to jednak znacząco rzadziej niż w przypadku much.

Jak daleko latają szerszenie od gniazda

Szerszenie latają w odległości wynoszącej do 1000 metrów od gniazda. Im gniazdo szerszeni jest bliżej tym częściej owady te widywane są w danym miejscu. Oznacza to, że jeśli często widujemy szerszenie w danym miejscu to ich gniazdo musi być niedaleko.

Kiedy latają szerszenie ?

Szerszenie latają głównie w dzień, ale jeśli jest bezwietrznie i wilgotnie mogą one żerować również w nocy.

Jasne światła przyciągają i dezorientują szerszenie. Często doprowadzają one nawet do zderzania się szerszeni z szybami. Szerszenie potrafią latać nawet przy bardzo słabym oświetleniu wynoszącym jedną setną Luxa.

Zagrożenia ze strony szerszeni

Szerszenie są zwierzętami bardzo niebezpiecznymi dla człowieka. Najbardziej niebezpieczne są użądlenia szerszeni zlokalizowane w okolicach gardła. Mogą one spowodować powstanie opuchlizny, a w konsekwencji uduszenie.

Jad szerszeni

W jadzie szerszeni znajdują się acetylocholina, fosfolipazy A i B, histamina, kinina i serotonina.

Objawy użądlenia szerszeni są bardzo podobne do objawów użądlenia pszczoły miodnej. Na skórze pojawiają się ból, obrzęk, opuchlizna, podrażnienie i swędzenie. W przypadku jeśli ktoś zostanie wielokrotnie użądlony przez szerszenie może dojść u niego do bólów głowy, dreszczy, duszności, nudności, wymiotów, wzrostu temperatury, zmniejszenia ciśnienia krwi, zmniejszenia wydzielania moczu oraz do pojawienia się swędzących bąbli.

Jeśli dana osoba zostanie użądlona przez dużą ilość szerszeni może to doprowadzić do porażenia jej układu oddechowego i serca.

Zwalczanie szerszeni

Życie w pobliżu gniazda szerszeni wiąże się z niemałym ryzykiem dla ludzi w tym zwłaszcza dla dzieci, które często bywają nieostrożne ponieważ nie zdają sobie sprawy z tego, jak duże jest zagrożenie ze strony tych owadów. Poza tym owady zwalczają pożyteczne, a jednocześnie coraz rzadsze pszczoły. Szerszenie powodują też poważne szkody w sadownictwie i leśnictwie. Uszkadzają drzewa, nadgryzają dojrzałe owoce i niszczą elementy wykonane z drewna. Z licznymi zagrożeniami wiąże się również mieszkanie w pobliżu gniazd blisko spokrewnionych z szerszeniami os.

Z tego powodu jeśli w pobliżu naszego domu pojawiło się gniazdo szerszeni lub gniazdo os zazwyczaj wiąże się to z koniecznością jego usunięcia. Usuwanie gniazd szerszeni i usuwanie gniazd os wiąże się z dużym ryzykiem dla usuwających je osób. Dlatego usuwanie gniazd szerszeni lub usuwanie gniazd os najlepiej zlecić osobom profesjonalnie zajmującym się zwalczaniem szerszeni lub zwalczaniem os. Usuwanie gniazd szerszeni i usuwanie gniazd os to jedyna profesjonalna metoda zwalczania szerszeni i profesjonalna metoda zwalczania os. Zwrócenie się o pomoc do profesjonalistów to najlepsze wyjście jeśli konieczna jest likwidacja szerszeni, likwidacja os, zwalczanie os lub zwalczanie szerszeni.


Masz problem z szerszeniami lub osami?

Skontaktuj się z nami! tel. +48 505 177 654, email: biuro@insektpol.pl


Zadarlica spiżarnianka – czym jest, jak się rozwija i jak wygląda. (Pyralis farinalis)

Czym jest zadarlica spiżarnianka – szkodnik magazynowy 

Zadarlica spiżarnianka to gatunek motyla z rodziny omacnicowatych.

Jak wygląda zadarlica spiżarnianka – morfologia owada

Osobniki dorosłe zadarlicy spiżarnianki mają 12 milimetry długości i 25 milimetrów rozpiętości skrzydeł. Przednie skrzydła w części nasadowej oraz zewnętrznej są brunatno-fioletowe, a po środku żółtawoszare. Części o różnych barwach oddzielone są od siebie poprzecznymi białymi liniami. Tylne skrzydła zadarlicy spiżarnianki są oliwkowo-szare. W ich środkowej części znajdują się dwa poprzeczne falowane białe pasy.

Rozwój zadarlicy spiżarnianki 

Pojedyncza samica zadarlicy spiżarnianki składa 120 jaj. Składane są one na ścianach, opakowaniach i wilgotnych produktach w grupach liczących po kilkanaście sztuk. Jaja zadarlicy spiżarnianki maja 0,4 milimetra szerokości i 0,6 milimetra długości i są bardzo pomarszczone. Zmarszczki biegną wzdłuż jajka tworząc na nim siatkowy wzór. Jaja składane są po upływie od dwóch do pięciu dni od kopulacji.

Gąsienice zadarlicy spiżarnianki wylęgają się z jaj po upływie dziewięciu dni od ich złożeni. Po wylęgnięciu się z jaj są one różowe. Następnie zmieniają barwę na brudno białą z wyjątkiem brązowej głowy i ostatniego segmentu odwłoka. Pod koniec rozwoju osiągają one 25 milimetrów długości. Na bokach larwy znajdują się owłosione brodawki. Żerowanie gąsienic odbywa się rurkowatym oprzędzie w grupach liczących po kilka sztuk. Oprząd ten opuszczany jest przez gąsienice przed przepoczwarzeniem. Rozwój gąsienic trwa 2 miesiące i odbywa się w miesiącach letnich, ale zdarza się, że zimują one aż do maja.

Ciemno brązowe poczwarki zadarlicy spiżarnianki mają 12 milimetrów długości.

Osobniki dorosłe zadarlicy spiżarnianki pojawiają się na terenie magazynów od maja do sierpnia. Rozwój zadarlicy spiżarnianki odbywa się w mące, otrębach, słomie, sianie i wilgotnym ziarnie. W Polsce zadarlica występuje powszechnie, ale w stosunkowo niewielkich ilościach.

W pomieszczeniach ogrzewanych rozwój może odbywać się przez cały rok. Szybki rozwój zadarlicy spiżarnianki sprawia, że w ciągu roku może rozwinąć się wiele pokoleń tego owada.

Pochodzenie nazwy zadarlicy spiżarnianki

Podczas odpoczynku odwłok zadarlicy podnoszony jest (zadzierany) do tyłu skąd pochodzi nazwa tego owada.

 

Występowanie zadarlicy spiżarnianki

Zadarlica spiżarnianka występuje głównie na terenie miejsc w których przechowywane są zboża takich jak na przykład stodoły i magazyny. Szczególnie często pojawia się ona w sytuacji, gdy ziarno przechowywane jest w złych warunkach co powoduje zawilgocenie ziarna.

Zadarlice znajdowane były również w kurzych odchodach.

Zadarlica spiżarnianka powoduje poważne straty w przechowywanych ziarnach niemniej bywa również wykorzystywany przez człowieka. W Chinach owady te są jednym ze składników owadzich herbat.

Zadarlica spiżarnianka występuje w większości rejonów świata w tym między innymi w USA, Wielkiej Brytanii, Wyspach Falklandzkich oraz w Chinach.

Czarnuch ryżowiec – morfologia, rozwój i pochodzenie

Czym jest czarnuch ryżowiec ?

Czarnuch ryżowiec to chrząszcz z nadrodziny czarnuchów

Czarnuchy

Czarnuchy to niezwykle zróżnicowana pod względem budowy grupa. Przednia i środkowa para odnóży czarnuchów ma stopy pięcioczłonowe, a tylna czteroczłonowe. W przypadku samców niektórych gatunków liczba członów z których składają się stopy jest zredukowana. W takim przypadku wszystkie stopy składają się z trzech lub czterech członów, albo przednie stopy zredukowane są do trzech członów, a pozostałe do czterech. Krętarz odnóży jest skośnie połączony z udem.

Czarnuchy występują w najróżniejszych środowiskach. Wiele spośród gatunków czarnuchów przystosowało się do życia w suchych środowiskach i do spożywania pokarmów zawierających niewielkie ilości wody. Wiele spośród gatunków czarnuchów odżywia się grzybami, pyłkiem kwiatowym lub martwą materia organiczną w tym martwym drewnem.  Wiele gatunków czarnuchów żeruje w produktach spożywczych i są one szkodnikami magazynowymi. Nieliczne gatunki czarnuchów żerują na żywych roślinach, są drapieżnikami lub pasożytami innych owadów. Istnieją 34 tysiące gatunków czarnuchów.

Morfologia czarnucha ryżowca

Czarnuch ryżowiec ma od 2,5 do 3 milimetrów długości. Jego ciało jest wydłużone i żółtoczerwone. Przedplecze czarnucha ryżowca jest tak samo szerokie jak pokrywy tego zwierzęcia. Głowa czarnucha ryżowca jest duża i dobrze widoczna. Znajdują się na niej masywne czułki. 5 ostatnich spośród wchodzących w ich skład członów jest rozszerzonych. Powierzchnia całego ciała czarnucha ryżowca jest punktowana.

Larwy czarnucha ryżowca są żółte z wyjątkiem czarnych plam ocznych. Na końcu odwłoka larw czarnucha ryżowca znajdują się haki.

Rozwój czarnucha ryżowca

Rozwój czarnucha ryżowca jest wyjątkowo szybki. W optymalnej dla rozwoju temperaturze powietrza wynoszącej 35 stopni Celsjusza i wilgotności powietrza wynoszącej 75 % trwa on 23 dni. Przy mniej sprzyjającej rozwojowi tego owada temperaturze wynoszącej 25 stopni Celsjusza jego rozwój wydłuża się do 114 dni.

Pochodzenie czarnucha ryżowca

Czarnuch ryżowiec pochodzi z Indii. Do Polski trafia z produktami spożywczymi w tym zwłaszcza z ryżem.

 

 

Wymiecinek drobny (Enicmus minutus L.)

Czym jest wymiecinek drobny

Wymiecinek drobny to chrząszcz z rodziny wymiecinkowatych.

Wymiecinkowate

Wymiecinkowate to niewielkie chrząszcze prowadzące skryty tryb życia. Niektóre z nich są synatropijne, ale większość z nich żyje w lasach. W Polsce żyje kilkadziesiąt gatunków wymiecinkowatych . Wiele z nich jest rzadkich lub bardzo rzadkich.

Jak wygląda wymiecinek drobny?

Osobniki dorosłe wymiecinka drobnego mają od 1 do 2, 5milimetra długości. Ubarwienie od brązowego po czarne z wyjątkiem czerwonych czułek i odnóży. Głowa matowa. Przedplecze  lśniące, duże i sercowate. Przednie brzegi przedplecza wyciągnięte są w małe języczki. Owalne pokrywy pokryte są licznymi, głębokimi zagłębieniami.

Gdzie występuje Wymiecinek drobny?

Wymiecinek drobny występuje na terenie całej Europy. Jeśli chodzi o Polskę to podejrzewa się, że występuje on na całym terytorium naszego kraju z wyjątkiem wysokich gór, choć nie we wszystkich rejonach Polski stwierdzono jego występowanie.

Wymiecinek drobny pojawia się za równo w środowiskach naturalnych jak i przekształconych przez człowieka. Naturalnie występuje głównie w lasach w których pojawia się na korze różnych gatunków drzew, hubach i innych nadrzewnych grzybach, pod opadłym igliwiem i listowiem, w mrowiskach, wśród mchów, w gniazdach szerszeni i ptaków oraz w pleśniejącym, zmurszałym drewnie. W pobliżu człowieka pojawia się w pomieszczeniach gospodarskich na przykład w stodołach, szopach i innych pomieszczeniach dla zwierząt oraz w zawilgoconych mieszkaniach. Wymiecinek drobny często pojawia się w magazynach w których występuje na ziarnach zbóż oraz produktach powstających z ich przemiału.

Wymiecinek pleśniakowiec (Cryptophagus acutangunus Gyll.)

Bliskim krewnym wymiecinka drobnego jest wymiecinek pleśniakowiec.

Osobniki dorosłe wymiecinka pleśniakowca mają od 2 do 3milimetrów długości.

Wymiecinek pleśniakowiec powszechnie występuje w wielu rejonach świata w tym między na terenie Ameryce Północnej w tym Grenlandii, Europy, Azji i Afryki. Na terenie Europy występuje głównie w jej północno-wschodniej części. Na terenie Polski wymiecinek pleśniakowiec pojawia się głównie w pomieszczeniach gospodarczych na terenie których pojawia się on materiałach pleśniejących i gnijących będących jego pożywieniem. W środowisku naturalnym pojawia się w hubach i innych grzybach nadrzewnych pod korą oraz pod rozkładającymi się roślinami.