Tag: Mól ziarniak

Czym jest mól ziarniak ?

Mól ziarniak (Nemapogon granella) to owad z rodziny molowatych (Tineidae).

Czym są molowate ?

Molowate to licząca około 3000 gatunków rodzina motyli której przedstawiciele występują na całym świecie. Postaci dorosłe molowatych mają gęsto owłosione, smukłe ciało. Mogą mieć one barwę od białej poprzez żółtą aż po szarobrunatną. Rozpiętość skrzydeł molowatych wynosi od 12 do 25 mm. Larwy molowatych żyją w rurkowatych osłonkach, składających się z wydzielin gruczołów przędnych i resztek pożywienia. Pokarmem molowatych są nasiona, grzyby i tkaniny. Wielu spośród przedstawicieli molowatych wyrządza poważne szkody w gospodarce człowieka.

Morfologia mola ziarniaka – jak wygląda mól ziarniak

Mól ziarniak ma od 3 do 8 mm długości. Tułów i odwłok mola ziarniaka są białe. Przednie skrzydła mola ziarniaka są szarawe lub żółtawe z ciemniejszymi plamkami i cętkami. Na obrzeżach przednich skrzydeł znajduje się nieco jaśniejsza frędzla. Druga para skrzydeł jest całkowicie szara, węższa i zaostrzona na końcach. Rozpiętość skrzydeł mola ziarniaka wynosi od 10 do 14 milimetrów. Złożone skrzydła owijają cały odwłok. Tylna część odwłoka wystaje do góry. Ciało mola ziarniaka cechuje się intensywnym owłosieniem.

Zniszczenia powodowane przez mola ziarniaka

Larwy mola ziarniaka żerują na drewnie, nasionach traw, orzechach, roślinach strączkowych, serach, suszonych grzybach i suszonych owocach. Gąsieniczki nadgryzają ziarno lub wgryzają się do jego wnętrza. Larwy odżywiają się bogatym w składniki pokarmowe bielmem ziarna Żerowanie najczęściej odbywa się w zewnętrznej warstwie pryzmy zboża. Larwy powodują znaczne zniszczenia produktów na których żerują.

Występowanie mola ziarniaka

Mól ziarniak występuje w wielu rejonach świata znajdujących się w strefie klimatu umiarkowanego w tym między innymi w Europie, Ameryce Północnej i w Argentynie.

Rozwój mola ziarniaka

Osobniki dorosłe mola ziarniaka nie odżywiają się. Latają głównie w nocy. Za dnia kryją się w zacienionych miejscach.

Samice mola ziarniaka składają do 100 jajeczek. Jaja składane przez samice mola ziarniaka są owalne i żółtawe. Składane są one kupkami między ziarnem lub na mące. Składanie jaj odbywa się w maja lub w czerwcu. Gąsieniczki wylegają się z jaj po upływie kilkunastu dni od ich złożenia.

Gąsienice mola ziarniaka dorastają do 10 milimetrów długości. Są barwy żółtawo-białej. Ich głowa jest ciemniejsza od reszty ciała. Ciało larw pokryte jest rzadkimi, krótkimi włosami. Gąsienice mają osiem nóg. Stadium gąsienicy trwa około osiem miesięcy. Aby przejść pełen cykl rozwojowy pełnego larwy muszą przebywać przez pewien czas w ujemnych temperaturach. Jeśli spędzą zimę w temperaturze pokojowej nie zakończą swojego rozwoju. Jeśli larwy przebywają w pomieszczeniach nieogrzewanych pierwsze ich pokolenie pojawia się w kwietniu lub w maju, a drugie w sierpniu lub we wrześniu. Oznakami obecności larw są pajęczynki łączące nasiona. Pod koniec swojego rozwoju larwy wędrują na ścianę i tworzą kokon w wygryzionym przez siebie zagłębieniu lub w szczelinie. W kokonie tym odbywa się ich przepoczwarzenie.

W Polsce rozwija się jedno pokolenie mola ziarniaka w ciągu roku. Larwy zimują wewnątrz kokonów i przepoczwarzają się wiosną. W krajach o cieplejszym klimacie mogą rozwijać się dwa pokolenia lub nawet trzy pokolenia tego owada w ciągu roku.

Rozwój mola ziarniaka może przebiegać przy wilgotności wynoszącej od 65 % do 95 % i temperaturze wynoszącej od 7 do 27ºC.

Optymalne warunki rozwoju mola ziarniaka to wilgotność wynosząca 90 % i temperatura wynosząca 25ºC. W takich warunkach rozwój tego owada trwa 70 dni.

Inne nazwy mola ziarniaka

Powszechność występowania, rozprzestrzenienie w wielu rejonach świata oraz silna synatropijność mola ziarniaka sprawiły, ze gatunek ten opisywany był wielokrotnie pod wieloma nazwami naukowymi. Istniejące nazwy łacińskie mola ziarniaka to: Nemapogon granellus,  Nemapogon fenestrella, Phalaena domesticella, Phalaena fenestrella, Tinea costotristrigella, Tinea fuscicomella, Tinea fuscomaculella, Tinea granella,  Tinea mancuniella, Tinea marmorella, Tinea nebulosella, Tinea nigra, Tinea nigroatomella i Tinea tesserella.