Mucha domowa (Musca domestica)

Zapraszamy do przeczytania artykułu w całości poświęconego muchom domowym oraz przenoszonym przez nie chorobom. Z naszego artykułu dowiemy się czym są muchy, do jakiego rzędu należą muchy, do jakiej rodziny należą muchy, jak zwalczać muchy, jak się pozbyć much, jakie są sposoby na muchy, co zrobić z muchami, skąd się biorą muchy w domu, skąd się biorą muchy w mieszkaniu, gdzie występują muchy, co jedzą muchy, co piją muchy, jak wygląda mucha, jak zbudowana jest mucha, jak wygląda rozwój muchy, jak zmniejszyć ilość much i jakie są metody zwalczania much. Dużą część naszego artykułu poświęcimy przenoszonym przez muchy chorobom. Bardziej lub mniej szeroko omówimy choroby takie jak dezynteria, dur brzuszny, paratyfus, cholera, polio, gruźlica i salmonella. Napiszemy co wywołuje dezynterie, jakie są objawy dezynterii, jak się leczy dezynterie, co wywołuje dur brzuszny, jakie są objawy duru brzusznego, jak się leczy dur brzuszny, co wywołuje paratyfus, jakie są objawy paratyfusu, jak leczony jest paratyfus, co wywołuje cholerę, jakie są objawy cholery, jak się leczy cholerę, co wywołuje polio, jakie są objawy polio, jak się leczy polio, co wywołuje gruźlicę, jakie są objawy gruźlicy, jak się leczy gruźlicę, co powoduje salmonelle, jakie są objawy salmonelli, jak się leczy salmonelle, jak zapobiec salmonelli, jakie są sposoby na powstrzymanie salmonelli i co zrobić żeby nie zachorować na salmonelle.

Mucha jaka jest każdy widzi. Trudno o zwierzę z którym mielibyśmy częściej do czynienia. Istnieją wprawdzie zwierzęta, które występują w naszym otoczeniu w jeszcze większych ilościach niż muchy takie jak na przykład roztocze, ale są one zbyt małe żebyśmy byli w stanie zauważyć ich obecność. Mucha domowa jest owadem z rzędu muchówek. Zaliczana jest do rodziny muchowatych i do rodzaju musca. Mucha domowa to owad synantropijny i kosmopolityczny. Gatunkami synantropijnymi nazywamy te gatunki, które przystosowane są do życia w środowisku w znaczącym stopniu przekształconym przez człowieka lub w powiązanym z miejscem zamieszkania człowieka albo jego działalnością. Ze względu na niezwykle częste występowanie much w naszych domach i mieszkaniach mucha domowa idealnie pasuje do definicji gatunku synatropijnego. Gatunkami kosmopolitycznymi nazywamy gatunki o szerokim zasięgu występowania obejmującym różne strefy klimatyczne. Pierwotnie muchy domowe występowały wyłącznie w strefie klimatu umiarkowanego. Na obszary tropikalne została przeniesiona przez człowieka. Przykładem kraju, który został zasiedlony przez muchę domową dzięki pomocy człowieka jest Australia. Mucha domowa dotarła do niej w 1780 roku na pokładzie okrętu kapitana Arthura Phillipa.

Morfologia much

Dorosłe osobniki muchy domowej mają 4-7,5 mm długości, koloru matowego lub szarego, rozpiętość skrzydeł waha się od 13 do 15 mm. Mucha domowa posiada dużą głowę, szary tułów z 4 podłużnymi ciemnymi paskami i żółtawym odwłokiem. Większą część głowy zajmują duże, złożone oczy. Pomiędzy oczami znajduje się para czułek, które spełniają u muchy rolę receptora zapachów. Poniżej znajduje się spiralnie zwinięty aparat gębowy zakończony gąbczastą poduszeczką – rostrum. Aparat gębowy ssąco-liżący umożliwia muchom pobieranie także pokarmów suchych, które pobierane są przez muchy po wstępnym rozpuszczeniu przy pomocy śliny. Na końcu każdej z sześciu nóg znajduje się para pazurków i para lepkich poduszeczek. Skrzydła dołączone są do środkowego, trójsegmentowego tułowia i mają charakterystyczne użyłkowanie.

Rozwój much

Dorosła samica składa białe, owalne jaja, zwykle pojedynczo w klastrach 20-50, w sumie 75-150 na partię. Muchy składają jaja przeciętnie 5-6 razy w ciągu swojego życia. Pojedyńcza samica muchy może w ciągu swojego życia złożyć od 350 do 900 jaj. Jaja składane są przez nie w miejscach ciepłych i wilgotnych. Larwy much wylęgają się z jaj w ciągu od 8 do 20 godzin od ich złożenia. W temperaturze 21-32 ° C ich rozwój trwa od 3 do 7 dni. W tym czasie przechodzą one przez trzy stadia larwalne. Dorosła larwa musi znajdować się w chłodnym i suchym miejscu przez 3-4 dni aby ulec przepoczwarzeniu. Kolor poczwarki zmienia się z żółtawego na czarny a ten etap przebiega od 3 dni do 4 tygodni w zależności od temperatury i wilgotności. Po wyjściu z poczwarki, osobnik przez około 1 godzinę suszy skrzydła a jego korpus ulega utwardzeniu w temperaturze 27 ° C. W zależności od warunków proces pełnego rozwoju może wynosić mniej niż 6 dni. W trakcie pory letniej może występować 10-12 pokoleń. Dorosłe osobniki much żyją zazwyczaj15-25 dni. Muchy domowe są szkodnikami, które są przyciągane do ekskrementów oraz żywności. Ze względu na ich aparat gębowy, mogą żywić się wyłącznie substancjami płynnymi.

Muchy domowe są przyciągane do budynków przez prądy powietrza i zapachy. Ponieważ ich optymalna temperatura wynosi 28 ° C, w chłodniejsze dni są przyciągane do ciepłych prądów powietrza wychodzących z okien i drzwi. W ciągu dnia, muchy latają na wysokości 1,5 m od ziemi, odpoczywają na ścianach, podłogach i różnych obiektach. Optymalna wysokość latania wynosi 0,8 m nad powierzchnią ziemi (podłogi). W nocy odpoczywają powyżej 1,5 m na sufitach, ścianach, przewodach elektrycznych, krawędziach i narożnikach budynków, instalacjach, itd . Ich nocne miejsca odpoczynku znajdują się zwykle w pobliżu ich dziennych źródeł żywności.

Choroby przenoszone przez muchy

Muchy są nie tylko uciążliwymi szkodnikami, ale przede wszystkim przenoszą liczne choroby. Istnieje ponad 100 gatunków patogennych organizmów przenoszonych przez muchy. Na powierzchni jednego osobnika muchy domowej może znajdować się nawet 6 milionów osobników różnego rodzaju mikroorganizmów. Jeszcze więcej bo nawet 30 milionów mikroorganizmów może znajdować się w jelitach tych zwierząt. Najgroźniejsze choroby powodowane przez przenoszone przez muchy drobnoustroje to dezynteria, dur brzuszny, paratyfus, cholera, polio, gruźlica i salmonella.

Dezynteria

Dezynteria to ostra choroba zakaźna. Atakuje jelita w tym w szczególności jelito grube. Wywoływać ją mogą ją pałeczki Shigella lub ameby. Objawami dezynterii jest obecność śluzu i krwi w stolcu oraz biegunka. Leczenie dezynterii polega głównie na uzupełnianiu elektrolitów, wody i węglowodanów.

Dur brzuszny

Dur brzuszny jest ogólnoustrojową chorobą bakteryjną. Wywoływana jest przez pałeczki Salmonella enterica. Bakterie te giną w wysokiej temperaturze. Jeśli temperatura przekracza 60 °C giną po kilkunastu minutach. Objawami duru brzusznego są: gorączka, bóle brzucha, krańcowe wyczerpanie, różowa wysypka, splątanie, powiększenie węzłów chłonnych, śledziony i wątroby, zapalenie spojówek i spowolnienie akcji serca. Leczenie duru brzusznego polega na wyrównywaniu poziomu elektrolitów i płynów.

Cholera

Cholera jest ostrą chorobą zakaźną przewodu pokarmowego. Powodowana jest przez przecinkowca cholery. Chorobę tą cechuje wysoka śmiertelność wynosząca od 1 do 20 % w przypadku osób leczonych i 50 % w przypadku osób nieleczonych. Objawami cholery są wymioty i biegunka.

Polio

Polio jest chorobą wirusową wywoływaną przez wirus polio. W chwili obecnej obowiązującą nazwą polio jest ostre nagminne porażenie dziecięce. Inne nazwy tej choroby to wirusowe zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego, choroba Heinego-Medina i paraliż dziecięcy.

Gruźlica

Gruźlica wywoływana jest przez prątki gruźlicy. Choroba atakuje układ nerwowy, naczynia krwionośne, układ limfatyczny, skórę, układ moczowo-płciowy i układ kostno-stawowy. Ocenia się, że przynajmniej jeden na trzech mieszkańców ziemi był narażony na prątki gruźlicy. Co sekundę na świecie pojawia się nowy przypadek tej choroby. Najczęściej zakażenia są bezobjawowe. Jedno zakażenie na dziesięć ulega aktywacji. Połowa spośród osób nieleczonych umiera. Choroba ta odkryta została przez Roberta Kocha. Z tego względu w Polsce prątki gruźlicy bywają nazywane prątkami kocha. Inne Polskie nazwy tej choroby to suchoty, skrofuły, tuberkuloza lub zło króla.

Salmonelloza

Salmonelloza to choroba wywoływana przez pałeczki salmonelli. Choroba ta odkryta została przez Daniela Salmona. Właśnie od tego amerykańskiego mikrobiologa choroba ta wzięła swoją nazwę. Co roku na salmonellozę choruje 90 milionów osób z czego 155 000 umiera. Salmonelloza wywoływana jest przez gram ujemne pałeczki salmonella Salmonella. Serotypami salmonelli najczęściej wywołującymi tą chorobę są serotypy enterica Salmonella enteritidis Salmonella typhimurium. Seroptypem nazywamy odmianę mikroorganizmu która może być określone poprzez reakcje serologiczne. Reakcja serologiczna to reakcja z użyciem dopełniacza lub przeciwciał. Najczęściej występującym objawem wystąpienia salmonellozy jest ostra biegunka. U niektórych spośród chorych na salmonellozę może wystąpić ponadto zapalenie płuc, sepsa, zapalenie wsierdzia, zapalenie kości, ropnie i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Wyróżniamy trzy postaci salmonellozy: postać żołądkowo-jelitową, postać septyczną i postać narządową. Choroba ta może też przebiegać bezobjawowo. O bezobjawowym przebiegu salmonellozy mówimy w sytuacji, gdy bakterie salmonellozy występują w stolcu 12 miesięcy od zakażenia. Bezobjawowi nosiciele są jedną z głównych dróg rozpowszechniania się tej choroby. Niecharakterystyczny przebieg choroby sprawia, że sam obraz kliniczny to za mało by rozpoznać tę chorobę. Obraz kliniczny to:obserwacje lekarza, informacje zdobyte w trakcie amnezy (wywiadu lekarskiego) i badanie fizykalne. W celu rozpoznania salmonellozy konieczne jest wyizolowanie wywołujących tę chorobę bakterii. Bakterie te wyizolowywane są z kału, krwi lub innego rodzaju płynów ustrojowych. Leczenie salmonellozy uzależnione jest od tego która spośród postaci tej choroby wystąpiła u danego chorego. Do stosowanych metod leczenia salmonellozy zaliczamy podawanie flurochinolonów, cefalosporyn i antybiotyków oraz postępowania chirurgiczne. Jakkolwiek istnieje kilka metod leczenia salmonellozy to w przypadku tej choroby najważniejsze jest zapobieganie. Podstawą zapobiegania wystąpieniu salmonellozy jest przestrzeganie zaleceń sanitarnych i higieny sanitarnej w trakcie produkcji żywności, unikanie skażania krzyżowego, mycie rąk, mycie warzyw i owoców przed spożyciem i odpowiednia obróbka termiczna żywności.

Sposoby na muchy (zwalczanie much)

Podstawową metodą walki z muchami jest zachowanie odpowiednich standardów sanitarnych. Pozwala to na zmniejszenie liczebności tych owadów dzięki czemu środki mechaniczne i owadobójcze są bardziej skuteczne. Aby nie dopuścić do zwiększania się liczebności much należy zabezpieczyć pojemniki na odpadki pokrywami lub włazami, które uniemożliwią rozwój szkodników, ponadto należy zamontować moskitiery na okna i drzwi, które zapobiegają przedostawaniu się much z zewnątrz. Z nowoczesnych metod ochrony przed tymi owadami należy wymienić kurtyny powietrzne (montowane nad drzwiami wejściowymi), pułapki świetlne, lepkie pułapki powierzchniowe, itp. Śmietniki i inne pojemniki z odpadami powinny być zlokalizowane jak najdalej od budynku jak tylko jest to możliwe , ponadto śmietniki nie powinny znajdować się w pobliżu wejść do budynków. Owadzie pułapki świetlne stosowane w pomieszczeniach są szczególnie skuteczne w zmniejszaniu liczebności much domowych. Bardzo ważnym jest zachowanie odpowiednich standardów higienicznych i likwidacja lub odseparowanie miejsc rozwoju owadów. Preparaty do zwalczania much to coraz częściej trutki pokarmowe nanoszone na powierzchnie metodą opryskową. Bardzo dobre efekty daje metoda zamgławiania ULV lub zamgławiania termicznego. Biorąc pod uwagę jak wiele niekiedy należy zrobić by uzyskać w pełni zadowalający efekt, trzeba wiedzieć, że cena zniechęca do właściwego zabezpieczenia. Jednakże właściwe warunki, odpowiednie zabezpieczenie i dobrze dobrane środki oraz sposób ich aplikacji to naprawdę dobra recepta ja spokój z muchami.