Rozkruszek mączny  (Acarus siro)

Opis i występowanie owada

Rozkruszek mączny to gatunek kosmopolityczny, jednak najczęściej występuje w krajach klimatu umiarkowanego, wilgotnego. Przykładami takich krajów są m.in. Japonia, Kanada, Portugalia. W Polsce jest bardzo pospolity i żeruje w ziarnie i nasionach różnych roślin, mące i produktach mącznych, w mleku w proszku, suszonych ziołach, na serach, w suszonych grzybach, w paszach oraz w ulach pszczelich.

Budowa owada

Ciało rozkruszka ma postać owalną o długości 0,4 – 0,7 mm. Jest bezbarwne, przezroczyste. Starsze roztocze mają ciało o barwie mlecznobiałej z gnatosomą i nogami o odcieniu jasnofioletowym. Na powierzchni ciała występują krótkie, gładkie szczecinki, 4 z nich są dłuższe i wystają za ciało. Jajo jest owalne, jego wymiary wynoszą 0,14 x 0,08 mm, początkowo przezroczyste, później wraz z rozwojem matowieje. Larwa jest biała, jej długość wynosi 0,2 mm.

Rozwój owada

Dzień po tym, jak owady przeobrażą się w postać dorosłą, samice składają jaja, pojedynczo na produkty i opakowania. Jedna samica zdolna jest złożyć nawet do 970 jaj, jednak średnio liczba ta wynosi 230, a na dzień może maksymalnie złożyć do 24 jaj. Ilość złożonych jaj zależy przede wszystkim od pożywienia, temperatury oraz wilgotności powietrza. Rozwój pokolenia może zachodzić w produktach o wilgotności ponad 13,4%. Dogodne warunki do rozwoju to temperatura 20 – 25 stopni Celsjusza i wilgotność względna powietrza 80%. Temperatura minimalna wynosi 3 stopnie Celsjusza, zaś maksymalna 33 stopnie.

Rozkruszek mączny wydziela z gruczołów przybiodrowych higroskopijną KCl, która chłonie wodę z powietrza. Pochłaniając tę sól roztocz wykorzystuje wodę i proces powtarza się. Rozwój pokolenia w temperaturze 4 stopni Celsjusza trwa 78 dni, zaś tylko 9 dni w temperaturze 28 stopni Celsjusza.

Samice żyją 4 – 6 tygodni, samce krócej.

Szkodliwość

Jest to typowy szkodnik produktów przechowywanych i magazynowanych.

Rozkruszek mączny przede wszystkim zanieczyszcza produkty kałem, wylinkami i trupami. Ponadto zagrzewa produkty i je zawilgaca. Jest on bardzo żarłoczny i bez problemu wykorzystuje pokarm na budowę ciała i jaj. Zaatakowane nasiona są pozbawione zdolności kiełkowania.

Rozkruszek jest szkodnikiem wtórnym, gdyż atakuje tylko nasiona o uszkodzonej osłonce, zjadając zarodek, a nie trawią skrobi.

Ciało tych zwierząt jest lepkie, gdyż pokryte jest łojowatą substancją, do której bez problemu przyklejają się bakterie oraz strzępki i zarodniki grzybów. Wskutek tego roztocze te przenoszą mikroorganizmy chorobotwórcze.

Roztocze zjadane z produktami mogą być przyczyną schorzeń przewodu pokarmowego ludzi, w szczególności dzieci, oraz zwierząt domowych. Pancerz tych zwierząt jest niestrawny, a więc po zjedzeniu może być przyczyną wszelkich zapaleń przewodu pokarmowego i bezkrwawych biegunek.

Co więcej, jeśli roztocza dostaną się na skórę ludzi mogą powodować zapalenia skóry, a wdychane często wywołują objawy charakterystyczne dla astmy, t.j. kaszel i duszności.

Zwalczanie

Najważniejszą i najskuteczniejszą metodą zapobiegania występowania tego roztocza jest utrzymywanie niskiej wilgotności i temperatury produktów w pomieszczeniach i magazynach. Ziarno, które jest przechowywane nie może zawierać nasion chwastów oraz innych zanieczyszczeń, bowiem składniki te przyczyniają się do zwiększonego poziomu wilgotności produktów. Magazyny przed składowaniem produktów powinny być dokładnie oczyszczone. Warto również często wietrzyć magazyny, głównie w chłodne i suche dni. Jednak najszybsza i najskuteczniejsza jest metoda chemiczna, którą przeprowadza doświadczona ekipa DDD.

TAGI: rozkruszek mączny, Olsztyn, Zwalczanie rozkruszka, Warszawa, Dezynsekcja Grudziądz, Gazowanie Toruń, Gdańsk, Płock, Dezynsekcja, Wąbrzeźno, Fumigacja, bydgoszcz.